Chemievrije onkruidbestrijding is goed voor waterkwaliteit, maar kan uitdagingen met zich meebrengen. Hieronder vindt u veelgestelde vragen over wetgeving, verschillende doelgroepen en alternatieve methodes. Staat uw vraag er niet bij? Stel deze dan via het formulier in de rechterkolom.
Eerder maakte het portal gebruikt van een forum. Per september 2022 is echter gekozen voor de constructie van Q&A. Het forum is terug te vinden op www.schoon-water.nl
Disclaimer
Alle vragen worden met zorg beantwoord. Waar nodig worden deskundigen, werkzaam bij een van de projectpartners, geconsulteerd. Desondanks kunnen de antwoorden soms incompleet zijn, of na verloop van tijd niet langer juist zijn. Aan de informatie en gegevens kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.
Uitzondering verbod gbm op verhardingen

Mogen sportveldbeheerders en beheerders van recreatieterreinen nog chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken?
Er is een aantal uitzonderingen op het verbod, waaronder sport en recreatie (artikel 8.4). Voor sportvelden zijn voorwaarden gespecificeerd in Bijlage XVII, van de wet gewasbescherming.
Mag de Japanse duizendknoop met middelen bestreden worden?
Ja, Japanse duizendknoop heeft een uitzondering op het verbod op het gebruik van gmb op verhardingen, omdat het een invasieve exoot is en erg woekert. Er zijn ook verschillende chemievrije bestrijdingsmethoden beschikbaar, zoals het afgraven en zeven van grond of de inzet van schapen, kokend water, zout water, herbie-korrels, bevriezing, hoogspanning of de bladvlo.
Meer informatie is te vinden in de leidraad: https://www.onkruidvergaat.nl/infobladen-over-japanse-duizendknoop/
Mogen spoorbeheerders nog chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken?
Het verbod op het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen is niet van toepassing op spoorbanen. Deze uitzondering beperkt zich tot de steenslag van het ballastbed en de inspectie- of schouwpaden binnen de veiligheidszone.
Mag er op begraafplaatsen nog met chemische bestrijdingsmiddelen worden gewerkt?
Vanaf 1 november 2017 geldt het verbod op het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor alle terreinen, zowel verhard als onverhard. Dit uiteraard behoudens de in de wet (Wgb) genoemde uitzonderingen, begraafplaatsen vallen daar echter niet onder.
Moet voor bedrijven waar i.v.m. veiligheid (brandgevaar) de uitzondering op het verbod van toepassing is een ontheffing aangevraagd worden?
Op locaties waar het gebruik van open vuur of draaiende motoren niet zijn toegestaan, is het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen niet verboden. Hiervoor is in de regelgeving een uitzondering geformuleerd, waar gebruik van mag worden gemaakt zonder daarvoor een ontheffing aan te vragen. Wel moet kunnen worden aangetoond dat op de betreffende locatie open vuur of draaiende motoren niet zijn toegestaan, bijvoorbeeld omdat dit is opgenomen in een vergunning of in algemene regels die gelden voor de locatie.
Mogen sportveldbeheerders en beheerders van recreatieterreinen nog chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken?
Er is een aantal uitzonderingen op het verbod, waaronder sport en recreatie (artikel 8.4). Voor sportvelden zijn voorwaarden gespecificeerd in Bijlage XVII, van de wet gewasbescherming.
Mag de Japanse duizendknoop met middelen bestreden worden?
Ja, Japanse duizendknoop heeft een uitzondering op het verbod op het gebruik van gmb op verhardingen, omdat het een invasieve exoot is en erg woekert. Er zijn ook verschillende chemievrije bestrijdingsmethoden beschikbaar, zoals het afgraven en zeven van grond of de inzet van schapen, kokend water, zout water, herbie-korrels, bevriezing, hoogspanning of de bladvlo.
Meer informatie is te vinden in de leidraad: https://www.onkruidvergaat.nl/infobladen-over-japanse-duizendknoop/
Mogen spoorbeheerders nog chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken?
Het verbod op het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen is niet van toepassing op spoorbanen. Deze uitzondering beperkt zich tot de steenslag van het ballastbed en de inspectie- of schouwpaden binnen de veiligheidszone.
Mag er op begraafplaatsen nog met chemische bestrijdingsmiddelen worden gewerkt?
Vanaf 1 november 2017 geldt het verbod op het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor alle terreinen, zowel verhard als onverhard. Dit uiteraard behoudens de in de wet (Wgb) genoemde uitzonderingen, begraafplaatsen vallen daar echter niet onder.
Moet voor bedrijven waar i.v.m. veiligheid (brandgevaar) de uitzondering op het verbod van toepassing is een ontheffing aangevraagd worden?
Op locaties waar het gebruik van open vuur of draaiende motoren niet zijn toegestaan, is het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen niet verboden. Hiervoor is in de regelgeving een uitzondering geformuleerd, waar gebruik van mag worden gemaakt zonder daarvoor een ontheffing aan te vragen. Wel moet kunnen worden aangetoond dat op de betreffende locatie open vuur of draaiende motoren niet zijn toegestaan, bijvoorbeeld omdat dit is opgenomen in een vergunning of in algemene regels die gelden voor de locatie.
Particulier of professional?

Wie valt er onder de 'professionele' gebruiker?
Volgens de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden, waarop het verbod is gebaseerd, is een professionele gebruiker: “persoon die in de landbouwsector of in een andere sector, gewasbeschermingsmiddelen gebruikt in het kader van zijn beroepsactiviteiten, met inbegrip van bedieners van toepassingsapparatuur, technici, werkgevers en zelfstandigen.”
Ook financiële instellingen, overheden, supermarkten en andere bedrijven die in eigen beheer gewasbeschermingsmiddelen toepassen om bijvoorbeeld de parkeerplaatsen schoon te houden, vallen onder het begrip ‘professionele gebruiker’. Weliswaar behoort onkruidbestrijding niet tot hun core-business, maar dat is niet bepalend. Voldoende is dat het onkruid wordt bestreden in het kader van de beroepsactiviteiten. Onkruidbestrijding op de parkeerplaatsen staat ten dienste van het bedrijf (beroep), het vergroot namelijk de aantrekkelijkheid van het bedrijf.
De eigenaar van een bedrijf is alleen een particuliere gebruiker, wanneer hij in de eigen tuin onkruid bestrijdt. In dat geval dient hij overigens gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken die zijn toegelaten voor niet-professioneel gebruik; het gebruik van middelen die -volgens het etiket- alleen zijn toegelaten voor professioneel gebruik is niet toegestaan.
Vallen volkstuinen onder particulier of professional?
Het uitgangspunt is dat volkstuinen door particulieren worden gebruikt en op die categorie gebruikers is het verbod niet van toepassing. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door particulieren op zowel verharde als onverharde oppervlakken op volkstuinen is daarmee toegestaan. Dit geldt echter niet als de beheerder van een volkstuinencomplex (of dit nu de vereniging is of de gemeente) een professioneel bedrijf of zzp’er voor deze klus inhuurt. Het verbod is namelijk van toepassing op professioneel gebruik op verhardingen (bijvoorbeeld tegelpaden), of dit nu op een particulier of openbaar terrein is doet niet ter zake.
Wie valt er onder de 'professionele' gebruiker?
Volgens de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden, waarop het verbod is gebaseerd, is een professionele gebruiker: “persoon die in de landbouwsector of in een andere sector, gewasbeschermingsmiddelen gebruikt in het kader van zijn beroepsactiviteiten, met inbegrip van bedieners van toepassingsapparatuur, technici, werkgevers en zelfstandigen.”
Ook financiële instellingen, overheden, supermarkten en andere bedrijven die in eigen beheer gewasbeschermingsmiddelen toepassen om bijvoorbeeld de parkeerplaatsen schoon te houden, vallen onder het begrip ‘professionele gebruiker’. Weliswaar behoort onkruidbestrijding niet tot hun core-business, maar dat is niet bepalend. Voldoende is dat het onkruid wordt bestreden in het kader van de beroepsactiviteiten. Onkruidbestrijding op de parkeerplaatsen staat ten dienste van het bedrijf (beroep), het vergroot namelijk de aantrekkelijkheid van het bedrijf.
De eigenaar van een bedrijf is alleen een particuliere gebruiker, wanneer hij in de eigen tuin onkruid bestrijdt. In dat geval dient hij overigens gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken die zijn toegelaten voor niet-professioneel gebruik; het gebruik van middelen die -volgens het etiket- alleen zijn toegelaten voor professioneel gebruik is niet toegestaan.
Vallen volkstuinen onder particulier of professional?
Het uitgangspunt is dat volkstuinen door particulieren worden gebruikt en op die categorie gebruikers is het verbod niet van toepassing. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door particulieren op zowel verharde als onverharde oppervlakken op volkstuinen is daarmee toegestaan. Dit geldt echter niet als de beheerder van een volkstuinencomplex (of dit nu de vereniging is of de gemeente) een professioneel bedrijf of zzp’er voor deze klus inhuurt. Het verbod is namelijk van toepassing op professioneel gebruik op verhardingen (bijvoorbeeld tegelpaden), of dit nu op een particulier of openbaar terrein is doet niet ter zake.
Laag-risicomiddelen

Mogen professionals buiten de landbouw laag-risicostoffen gebruiken?
Nee, het gebruiksverbod geldt voor alle gewasbeschermingsmiddelen, ongeacht het type.
Mogen professionals buiten de landbouw laag-risicostoffen gebruiken?
Nee, het gebruiksverbod geldt voor alle gewasbeschermingsmiddelen, ongeacht het type.
Niet-gewasbeschermingsmiddelen

Vallen biocides (zoals middelen tegen algen) onder het verbod?
Nee, het besluit betreft alleen gewasbeschermingsmiddelen, geen biociden.
Vallen biocides (zoals middelen tegen algen) onder het verbod?
Nee, het besluit betreft alleen gewasbeschermingsmiddelen, geen biociden.