In dit bericht informeren wij u over de rechtelijke uitspraak en de mogelijke gevolgen. Binnenkort komt er een officiële reactie van de overheid. Tot die tijd kunnen wij u het onderstaande meedelen; zodra de officiële reactie er is, informeren wij u nader.
Wat ging vooraf?
Het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de land- en tuinbouw, op verharde oppervlakken, is verboden vanaf 1 april 2016 en vanaf 1 november 2017 op alle oppervlakken, behoudens enkele uitzonderingen. Onderzoek heeft aangetoond dat het verbod een positieve uitwerking heeft op de waterkwaliteit. Op de drinkwaterinnamelocaties zijn de piekconcentraties van het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat in het oppervlaktewater significant afgenomen in vergelijking met vóór het verbod.
Protest Nefyto en Artemis
Brancheorganisaties Nefyto en Artemis hebben tegen het verbod geprotesteerd. In eerste aanleg heeft de rechtbank hun klachten afgewezen, maar in hoger beroep heeft het gerechtshof geoordeeld dat het besluit over het gebruiksverbod onrechtmatig is, vanwege een ontoereikende rechtsgrondslag. Waarmee het verbod niet meer van kracht is; als het ware ‘niet-bestaand’.
Lees en/of download het volledige arrest over het gebruiksverbod gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw (pdf)
Wel blijven de verplichtingen, die samenhangen met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, van kracht, zoals het gebruik van de middelen volgens de voorschriften in het wettelijk gebruiksvoorschrift, het verplichte bewijs van vakbekwaamheid (spuitlicentie) en het bijhouden van een gewasbeschermingsmonitor, óók buiten de landbouw.
Mogelijke gevolgen uitspraak
Omdat de uitspraak kan leiden tot onduidelijkheid en verwarring bij onder andere terreinbeheerders, is de inzet van de overheid om zo spoedig mogelijk alsnog een toereikende rechtsgrondslag te creëren in de wet, voor het alsnog instellen van een verbod. Deze zal naar verwachting – afhankelijk van de opvattingen van het parlement – in het voorjaar van 2022 in werking treden. Het blijft immers belangrijk en wenselijk om in de openbare ruimte geen (schadelijke) gewasbeschermingsmiddelen toe te passen, waar het milieu en burgers onbedoeld aan worden blootgesteld.
Advies aan terreinbeheerders
Het advies aan terreinbeheerders is om met hun bedrijfsvoering door te gaan op de ingeslagen weg. En dus niet – slechts tijdelijk – te kiezen voor het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen. Dit zal leiden tot een verslechtering van de waterkwaliteit en daar heeft niemand baat bij.
De lopende projecten en communicatie om het chemievrij beheer van de openbare ruimte te stimuleren worden voortgezet. De praktijk heeft aangetoond dat op verharding, overige terreinen (groen) en sportvelden prima kunnen worden beheerd zonder chemie, met behoud van functionaliteit .
Hoe wil de staatssecretaris en tweede kamer verder?
In de Tweede Kamer is op 16 oktober jl. gemeld dat het gebruiksverbod een effect heeft op de waterkwaliteit: de kwaliteit van het oppervlaktewater dat voor drinkwaterbereiding wordt gebruikt is verbeterd.
De rechtelijke uitspraak wordt momenteel bestudeerd en de officiële reactie wordt binnen een maand verwacht.
Meer informatie en afzender
Dit bericht is opgesteld voor Onkruidvergaat.nl, dat gefinancierd wordt door het Ministerie van IenW, Unie van Waterschappen (UvW), Vereniging van drinkwaterbedrijven in Nederland (Vewin) en Niet-Chemisch Onkruidbeheer (NCO).
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Joost Lommen (CLM Onderzoek en advies): 0345 470 758 of jlommen@clm.nl